Jak wzmocnić odporność dziecka? Witaminy i naturalne sposoby

Jak działa dziecięcy układ odpornościowy?

Odporność dziecka kształtuje się od życia płodowego aż do okresu dojrzewania. Już w drugim miesiącu ciąży rozwijają się grasica i śledziona, a we krwi płodu pojawiają się limfocyty. Na zakończenie pierwszego trymestru notuje się już obecność immunoglobulin. Jednak choć organizm noworodka posiada pewne funkcje obronne, czyli odporność wrodzoną, to nie są one dojrzałe i potrzebują czasu, aby w pełni chronić dziecko. Cały ten proces trwa co najmniej do 12 roku życia.

Układ odpornościowy dzieci jest zatem słabszy i dużo bardziej wrażliwy niż osoby dorosłej. Odpowiedź immunologiczna na szkodliwe czynniki nie jest tak intensywna jak u dojrzałych organizmów. Dlatego tak ważne jest kształtowanie odporności swoistej (nabytej) u dzieci. To proces, w którym organizm nabywa doświadczenia immunologicznego i jest w stanie coraz skuteczniej bronić się przed patogenami.

Co istotne – możemy skutecznie pomóc dzieciom we właściwym rozwoju i wzmacnianiu odporności. Jest to szczególnie ważne w okresie wzmożonego kontaktu z wirusami i bakteriami, a więc w sezonie jesienno-zimowym.

Co na odporność dla dzieci, gdy nadchodzi jesień?

Pomocne w stymulowaniu mechanizmów obronnych dziecka są naturalne suplementy diety na odporność. Dostarczają one substancji, które w diecie mogą występować w niewystarczających ilościach.

Probiotyki

Już od pierwszych chwil po urodzeniu rozpoczyna się intensywne kształtowanie mikroflory jelit. Od jej kondycji zależy nie tylko funkcjonowanie układu pokarmowego, ale również dobry stan systemu immunologicznego. Głównymi czynnikami zaburzającymi stan mikrobioty u dzieci są antybiotykoterapie, a także dieta obfitująca w żywność przetworzoną. Wysokiej jakości probiotyki pomagają zwiększyć ilość dobrych bakterii w jelitach oraz liczebność komórek odpornościowych. Wspierają również poprawę odpowiedzi immunologicznej i ułatwiają walkę z bakteriami i wirusami.

Tran i kwasy Omega-3

Dla prawidłowego kształtowania się odporności dziecka konieczna jest odpowiednia podaż niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3. Modulują one odpowiedź zapalną, hamują wytwarzanie cytokin zapalnych i zmniejszają podatność na infekcje. Dodatkowo mają zdolność hamowania replikacji rozmaitych wirusów. Szczególnie ważną rolę odgrywają tutaj kwasy DHA i EPA, których dobrym źródłem jest tran i suplementy diety z Omega-3.

Olej z czarnuszki

To jeden z najpopularniejszych olejów dla dzieci. Jest źródłem składników o działaniu immunomodulującym, a więc stymulującym komórki odpornościowe do większej aktywności. Posiada również udokumentowane właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Olej z czarnuszki można stosować profilaktycznie, a także uzupełniająco podczas leczenia kataru, zapalenia zatok i infekcji górnych dróg oddechowych.

Jakie witaminy na odporność są kluczowe dla dziecka?

Bez zbilansowanej porcji witamin i minerałów układ odpornościowy nie może rozwijać się prawidłowo. Ich podstawowym i najważniejszy źródłem powinna być dieta, jednak w niektórych przypadkach wskazana, a nawet konieczna bywa suplementacja.

Witamina A

Niedobór witaminy A u dzieci może skutkować większą podatnością na choroby zakaźne. Wpływa też na obniżenie ilości limfocytów T oraz może grozić atrofią śledziony, węzłów chłonnych i grasicy. Odpowiednia ilość witaminy A w organizmie oddziałuje korzystnie na ciągłość błon śluzowych i pomaga utrzymać barierę przeciwdrobnoustrojową. Ponadto wspiera syntezę lizozymu – białka enzymatycznego o działaniu przeciwbakteryjnym. Podstawowym źródłem tej witaminy jest dobrze zbilansowany jadłospis. Ewentualne stosowanie suplementu diety powinno być skonsultowane z pediatrą.

Witamina E

Ten silny przeciwutleniacz skutecznie neutralizuje wolne rodniki i stabilizuje oraz wzmacnia błony komórkowe w organizmie. Niedobór witaminy E może być jednym z czynników zwiększających podatność na infekcje. By ryzyko osłabienia odporności było mniejsze, dieta dziecka musi dostarczać odpowiednią ilość tej substancji. Suplementacja powinna się odbywać za zgodą i pod kontrolą lekarza.

Witamina D

Jest niezwykle ważna zarówno dla odporności swoistej, jak i nieswoistej. Jej odpowiedni poziom wpływa na łagodniejszy przebieg zakażeń wirusowych i bakteryjnych, a także zmniejsza ryzyko rozwoju infekcji. Witamina D wpływa na aktywację oraz różnicowanie limfocytów pomocniczych, a także pobudza uwalnianie peptydów przeciwdrobnoustrojowych. Ponadto wpływa na ograniczenie nasilenia stanu zapalnego.

Witamina C

Kwas askorbinowy stymuluje dziecięcą odporność i zwiększa ochronę antyoksydacyjną. Do jego funkcji należy również stymulacja wytwarzania białych krwinek i wspomaganie likwidacji martwych komórek. Wysokie stężenie witaminy C obserwuje się w leukocytach, z których jest intensywnie zużywana w okresie infekcji. Ponieważ organizm człowieka nie magazynuje w istotnym stopniu tej witaminy, niezwykle ważne jest codzienne jej dostarczanie z zewnątrz. U maluchów jest to podwójnie ważne, gdy są one w większym stopniu narażone na atak patogenów.

Zioła na poprawę dziecięcej odporności

W przypadku stosowania ziół na odporność u dzieci należy zachować szczególną ostrożność, gdyż nie wszystkie rośliny nadają się dla maluchów. Istnieją jednak zioła, które z powodzeniem zastosujemy w profilaktyce infekcji u najmłodszych. Jednym z nich jest dzika róża, która stanowi niezwykle cenne źródło dobrze przyswajalnej witaminy C. W sezonie jesienno-zimowym doskonale sprawdzi się herbata na odporność z dzikiej róży, a także sok lub syrop na bazie tej rośliny. Kolejnym jesiennym must have jest czarny bez, który kryje w sobie flawonoidy, witaminy A i C oraz kwasy organiczne. Działa przeciwzapalnie, wykrztuśnie, przeciwgorączkowo, a także wzmacnia odporność i wspiera walkę z wirusami i bakteriami. Inne odpowiednie dla dzieci owoce i zioła wspomagające to lipa, aronia, rumianek czy owoce malin.

Jak zwiększyć odporność u dzieci? Wskazówki na co dzień

Niska odporność u dziecka to nie tylko większe ryzyko absencji w przedszkolu i szkole oraz nieobecności rodzica w pracy. To przede wszystkim zagrożenie komplikacjami, które mogą się pojawić nawet w wyniku pozornie niegroźnych przeziębień czy grypy. Dlatego warto zadbać o „pracę u podstaw” i zapewnić maluchowi jak najlepsze warunki do rozwoju systemu immunologicznego.

Zdrowy sen

Zachodzące podczas snu procesy regeneracji dotyczą także układu odpornościowego. Odpowiednia ilość snu wspiera wytwarzanie limfocytów T oraz pomaga wytworzyć pamięć immunologiczną niezbędną do walki z patogenami. Ponadto efektywny sen pomaga obniżyć poziom kortyzolu, co również korzystnie wpływa na odporność organizmu. Pragnąć zatroszczyć się system immunologiczny dziecka, musimy zapewnić mu porcję snu odpowiednią do wieku i zadbać o komfortowe warunki w dziecięcej sypialni (zaciemnienie, wygodne łóżko, temperatura około 20-21 stopni Celsjusza).

Ruch na świeżym powietrzu

Nie bójmy się niższej temperatury, wiatru czy deszczu. Ubierajmy dzieci odpowiednio do pogody i zapewniajmy im codzienną dawkę aktywności na dworze – nawet w mniej pogodne dni. Umiarkowany wysiłek fizyczny zwiększa liczbę limfocytów NK i T oraz granulocytów. Układ odpornościowy aktywnych dzieci szybciej rozpoznaje i unieszkodliwia chorobotwórcze drobnoustroje. Ruch na powietrzu pomaga również zwiększyć stężenie przeciwciał i wspiera mechanizmy termoregulacji.

Higiena i zdrowe powietrze w domu

Dbajmy o to, by powietrze w domu miało odpowiednia wilgotność – między 40% a 60%. Takie parametry pozwolą uniknąć zarówno nadmiernego przesuszenia, jak i zbytniej wilgotności. Odpowiednia wilgotność powietrza pozwoli utrzymać śluzówki dróg oddechowych dziecka w dobrej kondycji i zmniejszy ryzyko namnażania się patogenów.

Naturalna dieta i eliminacja słodyczy

Kluczem do wysokiej odporności u dzieci jest zdrowa dieta wspierana mądrą suplementacją. Zadbajmy o to, by w menu dziecka było jak najmniej przetworzonych produktów i cukru. Nadmiar cukru sprawia, że dziecko jest bardziej narażone na niedobór witamin i minerałów, a także osłabia florę bakteryjną jelit. Ponadto upośledza on działanie białych krwinek i sprawia, że są mniej skuteczne w walce z wirusami i bakteriami. Niezdrowa dieta osłabia system immunologiczny, dlatego jesienią szczególnie dbajmy o to, by jadłospis dziecka zawierał jak najwięcej owoców, warzyw i innych zdrowych produktów.