Adaptogeny na koniec lata i powakacyjny stres

Koniec wakacji a psychika – skąd biorą się reakcje stresowe?

Po wakacyjnym wypoczynku powinniśmy być zrelaksowani, naładowani słońcem i gotowi do działania. Tak wygląda teoria. A co z praktyką? W praktyce letni relaks jest dla wielu z nas zbyt krótki i mało efektywny.

Nawet jeśli udaje się wyjechać na upragniony urlop, często zabieramy ze sobą pracę i zmartwienia – jeśli nie w laptopie czy w telefonie, to w myślach. Stresujemy się podczas opalania czy żeglowania po mazurskich jeziorach. W efekcie wracamy do domu przynajmniej tak samo zmęczeni, jak wyjechaliśmy. Bo choć ciało pozornie odpoczywa, umysł skutecznie utrudnia regenerację i relaks.

Z końcem lata wiąże się też ważne słowo – zmiana. Każda modyfikacja w rytmie życia jest źródłem stresu. Nawet jeśli mamy do czynienia z pozytywnymi zmianami, takimi jak znalezienie lepszej pracy, zawarcie związku małżeńskiego czy narodziny dziecka.

Każda zmiana zaburza codzienny rytm, narusza równowagę i wprowadza organizm w stan gotowości. Tak samo jest z końcem wakacji i zbliżającym się powrotem do szkoły i pracy. Jak pomóc ciału i umysłowi przystosować się do rzeczywistości?

Najlepsze adaptogeny, które pomogą Ci wejść w rytm pracy i nauki

Adaptogeny to rośliny, które posiadają udowodnione naukowo właściwości wspierające ludzki ustrój. Są źródłem substancji, które pomagają organizmowi dostosować się do zmiennych i niekorzystnych warunków zewnętrznych. Działają normalizująco, wzmacniają układ nerwowy i przywracają równowagę.

Co możesz zyskać, sięgając po adaptogeny pod koniec lata?

• regulację odpowiedzi organizmu na bodźce stresowe,

• większą odporność na szkodliwe stresory,

• wsparcie antyoksydacyjne w walce z wolnymi rodnikami,

• łatwiejsze przystosowanie się do zmian w rytmie dnia i trybie życia,

• wyższy komfort i jakość snu oraz efektywniejszą regenerację,

• poprawę procesów pamięciowych i innych funkcji poznawczych,

• normalizację procesów fizjologicznych organizmu,

• wzrost ogólnej odporności organizmu i wyższy poziom energii.

Adaptogeny pomagają poradzić sobie ze zjawiskiem, które określane jest jako „zespół napięcia pourlopowego”. Ułatwiają przestawienie się na nowe tory i przejście z „trybu odpoczynku” do „trybu codzienności i pracy”.

Znajdziesz na blogu: Zespół jelita drażliwego – przyczyny, objawy i naturalne sposoby

Adaptogeny na stres po urlopie i wakacjach

Chcesz ułatwić sobie i swoim bliskim powrót do codziennych obowiązków? Ziołowe adaptogeny pomogą Wam złagodzić trudne przejście między letnim relaksem a jesienną rzeczywistością, która nie zawsze jest kolorowa. Oto najskuteczniejsze rośliny o właściwościach adaptogennych, które warto wprowadzić do swojej codziennej rutyny.

Eleuterokok kolczasty (żeń-szeń syberyjski)

To roślina miododajna z rodziny araliowatych, z bardzo silnym systemem korzeniowym. W zielarstwie wykorzystywane są wszystkie części tego adaptogenu, zwłaszcza kłącze i korzeń.

Żeń-szeń syberyjski redukuje zmęczenie i dodaje energii, co jest szczególnie przydatne u progu jesieni, gdy zmienia się pogoda i przybywa obowiązków. Zwiększa również odporność na czynniki stresowe i poprawia wydolność psychofizyczną. Niweluje też nadmierną senność, co może pomóc przy zawirowaniach pogodowych, które często pojawiają na przełomie lata i jesieni.

Regularna suplementacja eleuterokoka kolczastego poprawia pamięć i koncentrację, a także ułatwia przyswajanie wiedzy. Jeśli jesteś pełnoletnim uczniem lub studentem, roślina pomoże Ci wdrożyć się w tryb nauki po wakacjach (nie zaleca się stosowania poniżej 18 roku życia). Zawarte w zielu składniki pobudzają układ nerwowy i dodają sił do działania, gdy dzień za oknem jest coraz krótszy.

Żeń-szeń właściwy (Panax ginseng)

Ten gatunek żeń-szenia od ponad 4 tysięcy lat stosowany jest w tradycyjnej medycynie dalekowschodniej. To roślina wyróżniająca się długowiecznością – jej żywotność sięga nawet 200 lat. Już w starożytnych Chinach żeń-szenia używano w stanach wyczerpania, zmęczenia oraz napięcia nerwowego.

Roślina jest naturalnym adaptogenem, który reguluje i wzmacnia odpowiedź organizmu na stresujące bodźce oraz pomaga przystosować się do zmiennych warunków środowiskowych. Ponadto działa wzmacniająco, co jest bardzo przydatne w okresie intensywnego wysiłku psychofizycznego.

Dzięki zawartości ginsenozydów żeń-szeń pomaga niwelować codzienny stres, wspiera pamięć i koncentrację, a także wpływa korzystnie na odporność. Regularna suplementacja przed końcem wakacji wzmacnia organizm i pozwala skuteczniej stawić czoła wyzwaniom.

Różeniec górski

To adaptogen szczególnie ceniony w tradycyjnej medycynie azjatyckiej i rosyjskiej. W Polsce jest uprawiany od 1980 roku, zaś dziko rośnie w Karpatach i Sudetach. Jest źródłem flawonoidów, monoterpenów i innych substancji, które odpowiadają za jego właściwości adaptogenne i pobudzające.

Różeniec górski wpływa na podniesienie stężenia serotoniny w śródmózgowiu i podwzgórzu oraz zmniejsza uwalnianie peptydów opioidowych w reakcji na bodźce stresowe. Dzięki temu chroni układ nerwowy przez dodatkowym wyrzutem katecholamin i opioidów oraz przed idącymi za tym uszkodzeniami.

Stosowanie tego adaptogenu pomaga uchronić tkankę mózgową i serce przed negatywnymi skutkami stresu. Różeniec ułatwia troskę o homeostazę organizmu, co jest szczególnie ważne w okresie przejściowym między latem a jesienią. Usprawnia również powrót do równowagi po stresujących sytuacjach.

Cytryniec chiński

Ta azjatycka roślina to nie tylko źródło witaminy C, ale również wartościowe ziele o działaniu adaptogennym. Susz i ekstrakty z cytryńca działają stymulująco na układ nerwowy, wspierają witalność i wpływają na poprawę samopoczucia.

Cytryniec chiński doskonale sprawdzi się w okresach przejściowych, gdy organizm jest narażony na zwiększony stres i zmiany. Jest źródłem substancji, które wzmacniają mózg w okresie intensywnej pracy umysłowej i chronią komórki nerwowe przed obumieraniem.

Roślina zwiększa wytrzymałość na wysiłek psychiczny i fizyczny, co jest szczególnie pomocne w okresie wdrażania się do pracy po wakacjach i urlopach.

Ashwagandha

Powrotowi do codziennych obowiązków towarzyszą często problemy ze snem, a nawet bezsenność. W takiej sytuacji skutecznym ziołowym wsparciem może się okazać jeden z najskuteczniejszych adaptogenów – ashwagandha. Roślinę wyróżnia działanie uspokajające oraz wspomagające zdrowy i efektywny sen.

Badania naukowe wykazały również przeciwlękowe oraz przeciwstresowe właściwości ashwagandhy. U osób badanych przyjmowanie rośliny skutkowało obniżeniem poziomu kortyzolu we krwi i redukowało objawy napięcia nerwowego.

Jeśli czujesz, że nadchodząca jesień i powrót do codziennej rutyny budzą Twój niepokój i lęk, suplementacja ashwagandhy może się okazać strzałem w dziesiątkę.

Może Cię zainteresować: Jesienna depresja – nie pozwól, żeby odebrała Ci radość z życia

Gotu Kola (wąkrotka azjatycja)

Ziele Gotu Kola wspiera funkcje poznawcze, procesy pamięciowe i zdolność zapamiętywania oraz przyswajania wiedzy. Może również wpływać na obniżenie poziomu kortyzolu i zmniejszać podatność na stres. Ten adaptogen jest szczególnie polecany w okresie wzmożonego i przewlekłego narażenia na sytuacje stresogenne.

Przyjmowanie suplementów z wąkrotką azjatycką ułatwia utrzymanie równowagi w tyglu powakacyjnych obowiązków. Może też pomóc w złagodzeniu napięcia emocjonalnego oraz zapobiec negatywnym skutkom kumulującego się stresu.

Sięgając po adaptogeny na stres związany z końcem wakacji, łatwiej przystosujesz się do nieuchronnych zmian. Pamiętaj, by suplementację łączyć z troską o zdrową dietę, efektywnym snem i codzienną porcją ruchu.

Bibliografia:

1. Dąbrowska-Bernstein B., Moskalik M., Wydro D., Adaptogeny korygujące reakcję organizmu na stres i zaburzenia homeostazy – pomocą w prewencji chorób cywilizacyjnych, Academy of Aesthetic and Anti-Aging Medicine 2015, nr 4 (34), ss. 86–98.

2. Karłowicz-Bodalska K., Żeń-szeń – wszechlek Dalekiego Wschodu, Postępy Fitoterapii 4/2004, ss. 183-188.

3. Tajer A., Rhodiola rosea L. jako przykład rośliny adaptogennej, Annales Academiae Medicae Silesiensis 2011, 65, 4, ss. 77–82.

4. Zielińska A., Adaptogenne działanie ashwagandhy, Lek w Polsce, 2022’9, Vol. 32 (376), ss. 19-23.