Tarczyca bajkalska, określana również jako bajkalina, jest jednym z najbardziej popularnych ziół leczniczych o szerokich i dobrze udokumentowanych właściwościach. Jako adaptogen wspiera układ nerwowy, a jej cenne składniki wzmacniają układ krążenia i ruchu oraz poprawiają kondycję skóry. Kto i dlaczego powinien sięgnąć po tę niezwykłę roślinę?
Tarczyca bajkalska (Scutellaria baicalensis Georgi) jest niewielką wieloletnią byliną przynależącą do roślin wargowych. Osiąga rozmiary od 30 do 60 cm. Choć najważniejsze są jej właściwości zdrowotne, to uwagę przykuwa już sam wygląd rośliny. Duże wrażenie robią szczególnie jej kwiaty przybierające intensywny kolor szafiru. Z kolei za lecznicze działanie bajkaliny odpowiada korzeń, który ze względu na swój kolor i prozdrowotną moc nazywany jest "żółtym złotem”.
Skąd pochodzi to niezwykłe ziele, od dawna stosowane z powodzeniem jako element profilaktyki i leczenia wielu chorób? Już pod ponad dwóch tysięcy lat jest ono znane i cenione w krajach Azji Wschodniej. Warto wspomnieć, że w Chinach suszony korzeń tarczycy bajkalskiej funkcjonuje jako tradycyjny lek pod nazwą Hu-ang-Qin i widnieje w Farmakopei Chińskiej.
Obecnie ziele rośnie przede wszystkim w Chinach, Japonii, na Syberii czy w Mongolii. W Polsce roślina nie występuje naturalnie, ale jest z powodzeniem uprawiana, ciesząc ludzkie oko w ogrodach botanicznych.
Korzeń Scutellaria baicalensis Georgi to prawdziwe bogactwo cennych substancji. Wśród nich znaleźć można flawonoidy, diterpeny, garbniki, alkaloidy, polisacharydy, terpenoidy i olejki eteryczne. Gatunki należące do tarczyc (Scutellaria L.) są wyjątkowo cennym źródłem flawonów, takich jak wogonozyd, wogonina, bajkaleina i bajkalina.
To właśnie wysoko aktywne biologicznie flawony w dużej mierze odpowiadają za lecznicze działanie tarczycy bajkalskiej. Badania wykazały ich właściwości przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, a także hepatoochronne, czyli wpływające korzystnie na wątrobę. Działają one także przeciwwolnorodnikowo, wspomagając walkę organizmu ze stresem oksydacyjnym i procesami starzenia.
Obecnie preparaty z tarczycą stosowane są nie tylko w krajach azjatyckich, ale na całym świecie, również w Europie Zachodniej. Ekstrakt z rośliny wspiera stawy i układ ruchu. Działa rozluźniająco i redukuje skurcze mięśni, a także wpomaga kontrolę ich funkcjonowania.
Bajkalina wykazuje niezwykle korzystny wpływ na skórę, wyraźnie opóźniając procesy jej starzenia. Za tę właściwość odpowiadają przede wszystkim obecne w niej flawonoidy, które korzystnie wpływają na aktywność telomerazy i utrzymanie długości telomerów. Skutkiem tego jest wolniejsze starzenie się naskórka. Preparaty z tarczycą bajkalską, również kosmetyki, są pomocne w likwidacji przebarwień, trądziku, stanów zapalnych skóry i podrażnień.
Do najważniejszych wyróżników tarczycy bajkalskiej należy jej pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Jako adaptogen wspiera pracę mózgu, pozytywnie wpływa na pamięć i poprawia odpowiedź na czynniki stresowe. Wykazano też, że działa przeciwlękowo, antystresowo i pomaga zredukować napięcie nerwowe. Stanowi więc doskonałą naturalną odpowiedź na problemy dzisiejszych czasów, gdy na co dzień jesteśmy narażeni na chroniczny stres.
Warto wspomnieć, że tarczyca bajkalska jest stosowana jako uzupełnienie terapii choroby Alzheimera i Parkinsona. Sięga się po nią także podczas leczenia depresji.
Kolejnym narządem, jaki wspiera bajkalina jest serce. Obecne w niej substancje czynne regulują poziom cholesterolu, przeciwdziałają miażdżycy oraz działają przeciwzakrzepowo. Korzeń ziela wpływa również na obniżenie ciśnienia krwi, a nawet pomaga redukować obrzęki kończyn, które mogą pojawiać się przy słabym krążeniu.
Tarczyca bajkalska działa też hepatoprotekcyjnie – wyciągi z korzenia rośliny chronią komórki wątroby i zapobiegają ich uszkodzeniu.
Zioło posiada również właściwości immunostymulujące, co potwierdzają badania naukowe. Dobrze wpływa na odporność i wzmacnia organizm. Stanowi skuteczną naturalną broń przeciwko licznym wirusom, bakteriom i grzybom. Ponadto zmniejsza stężenie cytokin prozapalnych, dzięki czemu może ograniczać ryzyko powstania nowotworu.
Jeśli szukamy sprawdzonego naturalnego adaptogenu, warto postawić na tarczycę bajkalską, która od lat przykuwa uwagą naukowców. Jej stosowanie poprawia zdolności adaptacyjne organizmu do trudnych warunków środowiskowych i pomaga przywrócić oraz utrzymać cenny stan homeostazy. Dzięki temu możemy łatwiej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami, mamy więcej energii i jaśniejszy umysł.
Bajkalina posiada również silne właściwości antyoksydacyjne i pozwala ograniczyć destrukcyjny wpływ wolnych rodników na komórki ciała. Sprzyja to oczyszczaniu organizmu, w tym z niezwykle szkodliwych metali ciężkich. Najsilniejszą zdolność do zmiatania wolnych rodników posiada bajkaleina – jeden z obecnych w roślinie flawonoidów.
Jak suplementować bajkalinę? Możliwości jest naprawdę wiele. Do wyboru mamy zarówno ekstrakty z tarczycy bajkalskiej w formie wygodnych kapsułek, jak i susze ziołowe do zaparzania. Można również wybrać nalewkę z bajkaliny, a także wyciąg w postaci płynnej.
Tarczycę bajkalską i suplementy diety na jej bazie cechuje wysoki poziom bezpieczeństwa. Oczywiście jak każda substancja roślinna musi ona być stosowana zgodnie z zalecanym dawkowaniem.
Osobami, które powinny zrezygnować z suplementacji są kobiety w ciąży i karmiące piersią. Natomiast dużą ostrożność muszą zachować między innymi osoby cierpiące na hipoglikemię, zaburzenia krzepliwości czy niedociśnienie. W tym wypadku ewentualne przyjmowanie suplementu powinno się odbywać pod kontrolą lekarza.
Jedno jest pewne – tarczyca bajkalska to jedno z najskuteczniejszych ziół o działaniu adaptogennym i antyoksydacyjnym, znane i cenione od setek lat. Sięgając po nie, zadbamy o profilaktykę wielu chorób cywilizacyjnych i naturalnie wzmocnimy swój organizm.
Bibliografia:
1. Chmura B., Krauze-Baranowska M., Wilczańska-Barska A., Dotychczasowy stan badań nad aktywnością farmakologiczną flawonów z rodzaju Scutellaria, Postępy Fitoterapii, 2012, 1.
2. Hryć B., Zgórka G., Tarczyce – roślinne adaptogeny z różnych kontynentów, Kosmos, 2018, 3.
