NAC na wątrobę, kaszel i uzależnienia. Właściwości i działanie

N-acetylocysteina to suplement diety o tajemniczym brzmieniu i ogromnym potencjale zdrowotnym. Ten związek o silnym działaniu przeciwutleniającym może wspierać organizm na różnych polach. Wspomaga pracę wątroby, zwalcza uzależnienia, przyspiesza leczenie schorzeń dróg oddechowych. Kto może skorzystać z cennych właściwości NAC i kiedy warto pomyśleć o suplementacji?

Co to jest NAC i jak działa? N-acetylocysteina a glutation – co je łączy?

Korzystny wpływ NAC na zdrowie jest z powodzeniem wykorzystywany już od kilku dekad (początek to lata 60. XX wieku). Czym jest ten związek? N-acetylocysteina stanowi pochodną L-cysteiny (siarkowego aminokwasu endogennego) oraz prekursorem glutationu. Warto przy tym wspomnieć, że sam glutation jest jednym z kluczowych przeciwutleniaczy, niezwykle ważnym dla ludzkiego organizmu i jego równowagi.

Glutation to związek występujący w ciele człowieka naturalnie, dostarczany wraz z żywnością. Niestety wraz z wiekiem, nadmiernym stresem czy nieprawidłową dietą jego ilość w organizmie spada, a my jesteśmy coraz bardziej narażeni na stres oksydacyjny i związane z nim choroby, zaburzenia i przyspieszone starzenie.

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na podniesienie poziomu glutationu jest suplementacja NAC. Jako prekursor tego związku N-acetylocysteina uczestniczy w jego syntezie i pomaga w skuteczny sposób zwiększyć ilość glutationu w ludzkim ustroju.

NAC – właściwości zdrowotne i lecznicze oraz wpływ na organizm

Związek NAC wyróżnia silne działanie antyoksydacyjne. To przeciwutleniacz, który pomaga ograniczyć wpływ wolnych rodników na komórki ciała, a tym samym dłużej zachować młodość i dobrą kondycję wielu narządów i układów.

N-acetylocysteinę cechują również wyraźne właściwości mukolityczne. Substancja ta wspomaga odkrztuszanie zalegającej wydzieliny i pomaga oczyścić układ oddechowy.

Do cennych zastosowań NAC należy także wykorzystanie tej substancji przy zatruciach paracetamolem, co pozwala zapobiec poważnym uszkodzeniom wątroby i groźnej dla życia niewydolności tego narządu.

Dotychczasowe badania naukowe wskazują też na potencjał tego związku we wspomaganiu pracy układu odpornościowego. Substancja wzmacnia system immunologiczny i pomaga zapobiegać rozmaitym infekcjom: bakteryjnym, wirusowym czy grzybiczym.

Ponadto działa ochronnie nie tylko na wątrobę, ale również na nerki, zmniejszając wpływ szkodliwych czynników (np. leków) na ich pracę.

NAC na wątrobę – skuteczniejsza detoksykacja organizmu

Jedną z najważniejszych właściwości N-acetylocysteiny jest jej ochronny wpływ na komórki wątroby. Substancja ta odwraca hepatotoksyczne działanie paracetamolu (acetaminofen) na wątrobę, przywracając zapasy glutationu i chroniąc hepatocyty przed uszkodzeniem. Chroni także ten narząd przed negatywnym wpływem innych leków, które mogą go obciążać.

Warto przy tym wspomnieć, że zgodnie z wynikami badań podanie pacjentowi NAC w ciągu dziesięciu godzin od momentu przedawkowania paracetamolu pomagało zapobiec uszkodzeniom wątroby. Oczywiście tego typu terapia powinna się odbywać tylko i wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza.

N-acetylocysteina wpiera również funkcjonowanie wątroby na co dzień, wspomagając proces oczyszczania organizmu i działając na ten narząd ochronnie. Nieocenione jest jej działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne i wspomagające skuteczną detoksykację.

N-acetylocysteina na przeziębienie i choroby dróg oddechowych

NAC jest mukolitykiem przyspieszającym usuwanie śluzu z dróg oddechowych. Badania wykazały, że podawanie tego związku pacjentom z przewlekłym zapaleniem oskrzeli skutkowało zredukowaniem objętości plwociny, mniejszym kaszlem i skuteczniejszym oraz łatwiejszym odkrztuszaniem wydzieliny.

Substancja sprawdza się nie tylko przy zapaleniu oskrzeli, ale również w terapii przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), zapalenia zatok obocznych nosa oraz zapalenia błony śluzowej nosa. Łagodzi objawy tych schorzeń, pomaga eliminować zalegającą wydzielinę i zmniejsza uciążliwy kaszel.

Wpływ NAC na uzależnienia i zdrowie układu nerwowego

Wstępne badania dają wiele nadziei na możliwość szerszego wykorzystania N-acetylocysteiny w leczeniu uzależnień (w tym od papierosów), zaburzeń i chorób psychicznych. Wykazano, że związek ten może być pomocny w terapii schizofrenii, choroby afektywnej dwubiegunowej, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, uzależnienia od substancji psychoaktywnych i nikotyny, autyzmu, a także schorzeń neurologicznych (np. choroba Alzheimera).

NAC działa na ośrodkowy układ nerwowy stymulująco i neuroprotekcyjnie. Podnosząc poziom glutationu w organizmie, wpływa antyoksydacyjnie na struktury mózgowe i zmniejsza destrukcyjny wpływ wolnych rodników na komórki mózgu. Ponadto reguluje ilość glutaminianu, czyli ważnego neurotransmitera istotnego dla prawidłowej pracy układu nerwowego. Ułatwia zerwanie z uzależnieniem od używek i pomaga wygrać z nałogiem nikotynowym.

NAC dla sportowców – jakie ma zalety?

Okazuje się, że N-acetylocysteina może być z powodzeniem wykorzystywana również przez osoby uprawiające sport. Intensywne treningi obciążają organizm, powodując wzrost ilości wolnych rodników. Dzięki stosowaniu NAC organizm wytwarza większą ilość glutationu, a więc związku o silnych właściwościach zmiatających wolne rodniki i ograniczających związane z nimi stany zapalne.

Dodatkowo N-acetylocysteina wpływa na poprawę wytrzymałości i wydolności, poprawia zdolności regeneracyjne i siłę mięśni, ułatwia szybsze spalanie tkanki tłuszczowej, a także korzystnie oddziałuje na kondycję kości. Pomaga również zadbać o sprawną detoksykację wątroby obciążonej stosowaniem odżywek i innych produktów wspomagających trening.

To wszystko czyni z niej suplement diety niezwykle pomocny dla osób intensywnie trenujących.

Jak stosować suplementy diety z NAC? Dawkowanie – jak wygląda?

N-acetylocysteina stanowi najlepiej przyswajalną postać L-cysteiny – aminokwasu niezbędnego do produkcji glutationu. Dzięki temu to właśnie stosowanie suplementów diety z NAC jest najskuteczniejszym sposobem na zwiększenie ilości glutationu – skuteczniejszym niż bezpośrednie przyjmowanie L-cysteiny.

Jak dawkować NAC, aby cieszyć się korzystnym działaniem tego związku? Podstawowe informacje na temat dawkowania przekazuje producent każdego preparatu. Jednak przyjmuje się, że dzienna dawka N-acetylocysteiny powinna wynosić od 500 mg do 1500 mg. 2000 mg to maksymalna dzienna porcja tej substancji i nie należy jej przekraczać. Codzienną dawkę można podzielić na 2-3 porcje. Preparat powinno się przyjmować w ciągu dnia, w trakcie posiłku.

Stosowanie NAC u dzieci (w przypadku trudnej do odkrztuszenia wydzieliny) zawsze powinno się odbywać pod kontrolą lekarza. W przypadku maluchów w wieku od 2 do 6 lat rekomenduje się dawkę 300 mg na dobę, zaś u starszych dzieci – 400 mg na dobę.

Przeciwwskazania do stosowania N-acetylocysteiny i skutki uboczne

Choć NAC jest związkiem o wielokierunkowym pozytywnym wpływie na zdrowie, istnieją pewne przeciwwskazania do jego stosowania, o których warto pamiętać. Z suplementacji powinny zrezygnować osoby cierpiące na stany zapalne i wrzody dwunastnicy lub żołądka, ostry epizod astmy i żylaki przełyku. Przeciwwskazaniem jest także stosowanie leków przeciwkaszlowych. Po preparat nie powinny też sięgać kobiety w ciąży, karmiące piersią, dzieci poniżej 2 roku życia, a także osoby z nadwrażliwością na N-acetylocysteinę.

Ewentualne stosowanie NAC u pacjentów cierpiących na astmę oskrzelową powinno się odbywać wyłącznie pod kontrolą lekarza.

Wśród potencjalnych skutków ubocznych suplementacji można spotkać między innymi nudności, biegunkę, bóle lub zawroty głowy, zaparcia, wyciek wydzieliny z nosa, senność, uczucie dezorientacji. Nie pojawiają się one u każdego, natomiast zawsze należy z uwagą obserwować reakcje swojego organizmu i w razie jakichkolwiek wątpliwości zasięgnąć porady specjalisty.